Relatie met de afdeling Dermatologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen

Velen in het buitenland denken dat ik verbonden ben of was aan het UMC Groningen. Dat komt doordat een groot aantal publicaties verschenen is met zowel mij als een of meer medewerkers van de afdeling Dermatologie van het UMCG als auteurs. Ik heb daar na mijn opleiding echter nooit gewerkt, maar heb er wel een speciale band mee. In 1979, in het laatste jaar van mijn opleiding tot dermatoloog in Groningen, vroeg prof. Klokke me om, na voltooiing van de opleiding, aan te blijven als chef de policlinique. Ik heb dat niet gedaan, omdat Klokke me niet in de gelegenheid wilde stellen om te promoveren. De hoogleraar was boos toen ik mijn vertrek aankondigde en in de notulen van de vergadering van het bestuur van de kliniek kwam te staan dat ''De Groot de kliniek in grote problemen had gebracht''.

Toen ik in 2005 in Wapserveen was komen wonen en de verbouwingen en tuinaanleg in 2007 wel zo’n beetje klaar waren, heb ik contact opgenomen met de toenmalige hoogleraar om te vragen of ik wat vrijwilligerswerk kon doen voor de kliniek. Dat kon, maar hij wilde absoluut niet dat ik als dermatoloog aan de gang ging, ook niet op niet-formele basis. Hij had daar namelijk slechte ervaringen mee. Toen hij in 2003 hoogleraar werd, liep er op de afdeling al een tijd een gepensioneerd dermatoloog rond – zonder aanstelling, meen ik – als chef de policlinique. Dat deed hij waarschijnlijk heel goed, hij was een zeer gerespecteerde perifeer werkende dermatoloog geweest. De assistenten werden in feite door hem opgeleid en zij waren daar zeer tevreden over. Dus toen hij, zelf ook afkomstig uit de Groningse kliniek (hij had in 1988 als assistent nog mijn promotie bijgewoond) tot hoogleraar werd benoemd, wilde hij de perifere dermatoloog er uit hebben. Toen hij dat probeerde brak, naar verluidt, bij de assistenten de pleuris uit! Dat zou hem met mij niet nog een keer overkomen, zal hij misschien gedacht hebben. 

Les geven aan coassistenten

De hoogleraar had wel een ander klusje. Maar eerst liet hij me de beruchte notulen van de vergadering uit 1979 zien; hij wilde natuurlijk wel weten wat voor vlees hij in de kuip kreeg. Ik heb de situatie uitgelegd, we konden er beiden hartelijk om lachen en sinds 2007 tot aan de coronacrisis in 2020 heb ik periodiek, zo eenmaal per 6 weken, gedurende 1,5 uur les gegeven aan junior coassistenten in algemene dermatologie. Daar was iedereen tevreden over: de stafleden (die dit onderwijs niet zelf hoefden te verzorgen), de studenten (getuige de beoordelingen die ze mij gaven) en ikzelf ook, in de meeste gevallen vond ik het leuk om te doen. Ik gaf geen les in de klassieke zin van het woord, maar verzorgde een ''interactieve presentatie''. Ik liet een groot aantal klinische afbeeldingen zien en daar stelde ik vragen over: wie weet wat het is, wat zou je er aan  doen,  kan het kwaad,  et cetera. Van  te voren  zei  ik 

altijd: ''Wees niet bang om iets te zeggen. De ervaring leert dat u veel meer weet dan u denkt of in ieder geval dan u durft te zeggen. Niemand wordt uitgelachen''. Overigens viel er eigenlijk altijd veel te lachen, vooral ook door alle anekdotes die ik er bij vertelde en grapjes die ik maakte. Sommige groepen waren ronduit slecht, de coassistenten wisten weinig, zeiden bijna niets uit zichzelf en dan moest ik het er bij wijze van spreken uittrekken. Maar andere groepen waren erg actief en dat was leuk. Ik ging dan om 18.00 uur moe, maar tevreden, naar huis. Wel een uur in de auto zitten, dat dan wel weer.           

Onbezoldigde parttime aanstelling als ''adviseur''

De aanstelling (20%, onbezoldigd) die ik al sinds 2007 heb en die telkens per jaar of 2 jaar werd verlengd, was die van ''adviseur''. Die aanstelling was belangrijk, omdat ik daardoor via een proxy-account (waardoor ik thuis kan inloggen), toegang had tot de medische bibliotheek van het UMCG met duizenden digitale tijdschriften, boeken en nuttige websites. Dat heeft me in staat gesteld om alle artikelen en boeken te schrijven die na 2007 gepubliceerd zijn; zonder toegang tot ''de bieb'' was dat absoluut onmogelijk geweest. In 2000 werd, tot mijn grote genoegen en opluchting, mijn aanstelling weer verlengd tot 30 september 2021. Ik had me daar wat zorgen over gemaakt, omdat ik gezegd had dat ik vanwege de coronakwestie geen les meer durfde te geven. Daar had men gelukkig begrip voor en verreweg de meeste vormen van onderwijs zijn sindsdien sowieso niet meer in de traditionele vorm, met fysieke aanwezigheid van docent en studenten, gehouden, maar online. In september 2021 heb ik niet meer om een verlenging van mijn aanstelling gevraagd. Het was voor mij overduidelijk dat corona niet meer weg zou gaan ik was niet van plan om weer les te gaan geven in die kleine bedompte zaaltjes met 20 of meer coassistenten.

Eczeem rond de ogen kan, indien het een allergisch contacteczeem betreft, veroorzaakt worden door cosmetica. Dat is bij de patiënten hierboven zeer onwaarschijnlijk: een 80-jarige man gebruikt daar geen cosmetica en een eenzijdig eczeem door cosmetica is erg onwaarschijnlijk. De heer links was allergisch geworden voor geneesmiddelen (bètablokkers) in oogdruppels tegen glaucoom (hoge oogboldruk). De patiënt met het zeer ernstige eczeem rond het linker oog met massieve zwelling van de oogleden was 4 dagen daarvoor bij de oogarts geweest. Hij had toen druppels in zijn linker oog gekregen om de pupil te verwijden (een mydriaticum), wat het onderzoek dor de oogarts vergemakkelijkt. Omdat het eczeem 2 dagen later op kwam zetten, moest hij op dat moment al allergisch geweest zijn voor dit mydriaticum. Navraag leerde dat de patiënt dit onderzoek, en ook het geneesmiddel, al vaker gehad had bij de oogarts. De laatste keer was hij er dus allergisch voor geworden (gesensibiliseerd), maar het eczeem komt dan pas op na een volgend (herhaald) contact. Belangrijk om te weten: contactallergie ie een verworven allergie, je moet 1 keer of vaker contact gehad hebben met de stof voordat je er allergisch voor kunt worden

De huidige situatie (begin 2022)

Momenteel word ik, vanwege mijn expertise op dit gebied, nog periodiek (maar wel steeds minder) gevraagd om artikelen van de assistenten van de kliniek dermatologie over contactallergie te beoordelen en adviezen te geven. Het huidige hoofd van de afdeling allergie van de kliniek, dr. Marie-Louise Schuttelaar, kan dat natuurlijk zelf ook wel, maar het kritisch beoordelen van een artikel kost veel tijd en die heeft ze niet. Stafleden schijnen tegenwoordig systematisch over te werken!

Ik heb nu geen aanstelling meer en geef ook geen les meer. Gelukkig heb ik bij de bibliotheek van het UMCG kunnen regelen dat ik nog tot eind 2023 mijn proxyaccount houd en dus toegang heb tot alle bibliotheekfaciliteiten. Nu maar hopen dat ik het vijfde deel in de Monographs in Contact Allergy reeks over Rubbers en Plastics, waaraan ik in september van dit jaar (2022) aan wil gaan beginnen, kan afmaken voor het eind van volgend jaar. Gelukkig heeft Thomas Rustemeyer, de hoogleraar arbeidsdermatologie in Amsterdam, me eerder al aangeboden om een ''gastaccount'' voor me te regelen bij zijn universiteitsbibliotheek, wanneer ik geen toegang meer heb in Groningen. 

 

UPDATE AUGUSTUS 2023
Probleem opgelost. Ik heb nu een (onbetaalde) aanstelling aan het Amsterdam UMC voor een jaar. Mijn taak is doctoraalstudenten geneeskunde te begeleiden bij hun wetenschappelijke masterprojecten. Gelukkig kan ik al mijn werk vanuit huis doen: Amsterdam is 2 uur rijden van mijn woonplaats. En als mijn toegang tot de bibliotheek in Groningen op 31 december van dit jaar afloopt, kan ik overstappen naar de bibliotheek in Amsterdam. Ik heb besloten deel 5 van de serie Monographs in Contact Allergy niet te schrijven, veel te veel werk (het zou zeker meer dan 2 jaar duren) en, als ik eerlijk ben, ook best moeilijk met veel chemie (waarvan ik weinig weet). Ik schrijf momenteel echter overzichtsartikelen over contactallergie voor nagelcosmetica die acrylaten bevatten en het belangrijkste allergeen daarin, 2-hydroxyethylmethacrylaat, met Thomas Rustemeyer als coauteur. Het eerste deel is al geaccepteerd voor publicatie in Contact Dermatitis.

Artikelen geschreven samen met Groningse stafleden en assistenten

De artikelen die ik sinds 2007 samen met een of meer medewerkers van de afdeling dermatologie van het UMCG geschreven heb zijn hieronder opgesomd. De Groningse medeauteurs heb ik ''vet'' gemaakt.

  • De Groot AC, Terra JB, Jonkman MF. Hoe schrijf je een wetenschappelijk artikel? Ned Tijdschr Derm Venereol 2007;17:394-401
  • De Groot A, Stoof T, de Beer H, von Blomberg M, Conemans J, Jonkman M, Mulder C. Dermatitis herpetiformis. Aanbevelingen uit de Richtlijn. Ned Tijdschr Derm Venereol 2008;18:422-423
  • De Groot AC, Flyvholm M-A, Lensen GJ, Menné T, Coenraads PJ. Formaldehyde releasers: relationship to formaldehyde contact allergy. I. Contact allergy to formaldehyde and inventory of formaldehyde-releasers. Contact Dermatitis 2009;61:63-85
  • De Groot AC, Flyvholm M-A, Lensen GJ, Menné T, Coenraads P-J. Formaldehyde en formaldehydedonoren. I. Formaldehyde, een lastig contactallergeen. Ned Tijdschr Derm Venereol 2009;19:350-355
  • De Groot AC, Lensen GJ, Coenraads P-J. Formaldehydedonoren: een overzicht. Ned Tijdschr Derm Venereol 2009;19:581-588
  • Jonkman MF, de Groot AC, Slegers TPAM, de Jong MCJM, Pas HH. Immune diagnosis of pure ocular mucous membrane pemhigoid: indirect immunofluorescence versus immunoblot. Eur J Dermatol 2009;19:456-460
  • De Groot AC, White IR, Flyvholm M-A, Lensen G, Coenraads P-J. Formaldehyde-releasers: relationship to formaldehyde contact allergy. II. Formaldehyde-releasers used in cosmetics. Part 1. Characterization, frequency and relevance of sensitization, and frequency of use in cosmetics. Contact Dermatitis 2010;62:2-17
  • De Groot A, White IR, Flyvholm M-A, Lensen G, Coenraads P-J. Formaldehyde-releasers: relationship to formaldehyde contact allergy. II. Formaldehyde-releasers used in cosmetics. Part 2. Patch test relationship to formaldehyde contact allergy, experimental provocation tests, amount of formaldehyde released and assessment of risk to consumers allergic to formaldehyde. Contact Dermatitis 2010;62:18-31
  • De Groot AC, Coenraads P-J. Twenty-five years quaternium-15 in the baseline series: does it deserve its place there? Contact Dermatitis 2010:62:210-220
  • De Groot AC, Le Coz CJ, Lensen G, Flyvholm M-A, Maibach HI, Coenraads P-J. Formaldehyde releasers: relationship to formaldehyde contact allergy. Formaldehyde-releasers in clothes: durable press chemical finishes. Part 1. Contact Dermatitis 2010
  • De Groot AC, Le Coz CJ, Lensen GJ, Flyvholm M-A, Maibach HI, Coenraads P-J. Formaldehyde-releasers: relationship to formaldehyde contact allergy. Part 2. Formaldehyde-releasers in clothes: durable press chemical finishes. Contact Dermatitis 2010;63:1-9
  • De Groot AC, Geier J, Flyvholm M-A, Lensen G, Coenraads P-J. Formaldehyde-releasers: Relationship to formaldehyde contact allergy. Metalworking fluids and remainder, part 1. Contact Dermatitis 2010;63:117-128
  • De Groot AC, Geier J, Flyvholm M-A, Lensen G, Coenraads P-J. Formaldehyde-releasers: Relationship to formaldehyde contact allergy, part 2. Metalworking fluids and remainder. Contact Dermatitis 2010;63:129-139
  • De Groot AC, Blok J, Coenraads P-J. Relationship between formaldehyde and quaternium-15 contact allergy. Influence of strength of patch test reaction. Contact Dermatitis 2010;63:187-191
  • Volkering RJ, de Groot AC, Woutersen M, Schuttelaar M-LA. Allergisch contacteczeem door het gebruik van massageolie. Ned Tijdschr Derm Venereol 2019;29:14-17
  • Van Amerongen CCA, de Groot A, Volkering RJ, Schuttelaar MLA. Cheilitis caused by contact allergy to toothpaste containing stannous (tin) – two cases. Contact Dermatitis 2020;83:126-129

Volgende hoofdstuk: